Öz
Amaç: Nutrisyonel rikets, D vitamini destek programlarına karşın halen dünya genelinde önemli ve önlenebilir bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. Yazıda 2011-2015 yılları arasında çocuk endokrinoloji polikliniğimizde izlediğimiz 14 nutrisyonel riketsli olgunun klinik, laboratuvar ve radyolojik bulgularını değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntemler: Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Endokrin Kliniği’nde 2011- 2015 yılları arasında nutrisyonel rikets tanısı alan 14 olgu değerlendirildi.
Bulgular: Ondört nutrisyonel riketsli olgunun yaş ortalaması 14.3 ±7.3 (4-28) aydı. Hastaların 9’ u (%64) erkek, 5’ i (%36) kız’dı. D vitamini profilaksisi 6 hastada hiç kullanılmamış, 6 hastada ise düzensiz kullanılmıştı. Beş hastanın hipokalsemisi, 8 hastanın hipofosfatemisi vardı ve tüm olguların alkalen fosfataz ve parathormon değerleri yüksekti. Bir hasta hariç tüm hastaların 25 (OH) vitamin D düzeyleri 20 ng/ml’nin altında idi. Hastaların tümünde el bilek grafisinde radius ve ulna distal metafizinde düzensizleşme ve çanaklaşma mevcuttu. Beş hastaya stoss tedavisi, 8 hastaya uzun süreli D vitamini tedavisi verildi. Bir olgu tedaviyi reddetti. Tedavi sonrası tüm olgularda klinik ve radyolojik düzelme gözlendi.
Sonuç: Ülkemizde uygulanan D vitamini profilaksisine rağmen nutrisyonel rikets halen görülmektedir. Nutrisyonel riketsli olgularımızın önemli bir kısmında D vitamininin kullanılmadığı veya düzensiz kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu nedenle özellikle süt çocukluğu döneminde D vitamini destek programına uyumun artırılması nutrisyonel riketsin önlenmesinde önemli olacaktır.
Anahtar Kelimeler: D vitamin profilaksisi, Nutrisyonel rikets, Vitamin D, Uyum
Referanslar
- E Torun, S Bayraktar, E Gönüllü. Nütrisyonel rahitis ve D vitamininin önemi: Vaka sunumu. J Child 2011;11:181-4.
- Munns CF, Shaw N, Kiely M, Specker BL, Thacher TD, Ozono K, et al. Global consensus recommendations on prevention and management of nutritional rickets. Horm Res Paediatr 2016;85:83- 106.