Öz
Amaç: Çocuk hastaların annelerinde gözlemlenen perioperatif kaygı düzeyini azaltmak amacıyla uygulanabilecek görsel bilgilendirme veya dikkat dağıtma teknikleri giderek yaygınlaşmaktadır. Çalışmamızda farklı iki görsel bilgilendirme tekniğinin annelerin perioperatif kaygı düzeyleri üzerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Prospektif, çift kör ve tam randomize yöntemle planlanan çalışmamıza, günübirlik cerrahi tedavi uygulanan 79 olgunun annesi dâhil edilmiştir. Annelere yaşanacak süreçteki aşamaları anlatan, canlandırma (Grup C) ve sözlü tanıtım (Grup T) içerikli iki farklı amatör video izlettirilmiştir. Çalışmaya dâhil olan bütün annelere, ameliyat kararının alındığı gün ve ameliyat günü sabahı video seyrettirilmesini takiben, Durumluk – Sürekli Kaygı Ölçeği (STAI-TX) uygulanmıştır. Sonuçlar ANOVA test SPSS 22.0 kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Randomizasyon sonucunda 31 anne video C, 48 anne video T’yi izlemiştir. Annelerin demografik bulguları ve durum kaygı ölçümleri karşılaştırıldığında aralarında istatistiksel anlamlı fark bulunamamıştır (p>0.05). Video izlemi sonrası Grup T’deki annelerin %54.2’si ile Grup C’dekilerin %38.7’sinde durum kaygılarının azaldığı görülmekle birlikte, gruplar arası değişkenler karşılaştırıldığında istatistiksel anlamlı fark bulunamamıştır (p=0.133). Gruplar arasında “durum kaygı yüzdelik değişimi” karşılaştırıldığında, istatistiksel anlamlı fark bulunamamıştır (p=0.240). “Sürekli kaygı yüzdelik değişimi” karşılaştırıldığında ise, iki grup arasında istatistiksel anlamlı fark bulunmuştur (p=0.029). “Sürekli kaygı yüzdelik değişimleri” açısından tanıtım videosunu izleyen çok çocuklu ve hastane yatış deneyimi olan annelerin, canlandırma videosuna göre kaygılarındaki azalma istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0.022, p=0.028).
Sonuç: Annelerin ölçülen perioperatif istemsiz kaygı düzeylerinde, canlandırma videosu sonrasında artış, tanıtım videosu sonrasında ise azalma olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Perioperatif anksiyete, görsel bilgilendirme teknikleri, günübirlik cerrahi
Referanslar
- McEwen A, Moorthy C, Quantock C, Rose H, Kavanagh R. The effect of videotaped preoperative information on parental anxiety during anesthesia induction for elective pediatric procedures. Paediatr Anaesth 2007;17:534-9.
- Hatipoglu Z, Gulec E, Lafli D, Ozcengiz D. Effects of auditory and audiovisual presentations on anxiety and behavioral changes in children undergoing elective surgery. Niger J Clin Pract 2018;21:788-94.
- Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene R, Vagg PR, Jacobs GA. Manual for the State - Trait Anxiety Inventory (Form Y1 – Y2). Palo Alto, CA. Consulting Psychologists Press USA, 1983.
- Öner N ve Le Compte A. Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, Türkiye, 1983.
- Çelebi A, Aytekin A, Küçükoğlu S, Çelebioğlu A. Hospitalized children and play. Behçet Uz Çocuk Hast Derg 2015;5:156-60.
- Turhan Y. Elektif Cerrahi Operasyon Planlanan Hastalarda Preoperatif ve Postoperatif Anksiyetenin Hasta Memnuniyeti İle İlişkisi. Adana: Çukuroava Üniversitesi Uzmanlık Tezi, 2007.
- Weis OF, Sriwatanakul K, Weintraub M, Lasagna L. Reduction of anxiety and postoperative analgesic requirements by audiovisual instruction. Lancet New York USA 1983;1:43-4.
- Çeber M. May a correlation exist between preoperative depression and anxiety levels and wound healing complications following reduction mammoplasty in the overweight female? Med Med J 2016; 31:149-55.
- Cimilli C. Cerrahide Anksiyete. Klinik Psikiyatri 2001;4:182-6.
- Aytekin A, Doru Ö, Kucukoglu S. The Effects of Distraction on Preoperative Anxiety Level in Children. J Perianesth Nurs 2016; 31:56-62.
- Aydın GB, Uyar BS. Mothers level of education and preoperative informative story book reading helps reduce preoperative anxiety in children in Turkey. J Pediatr Nurs 2021;60:e19-e23.
- Pinto RP, Hollandsworth JG. Using videotape modeling to prepare children psychologically for surgery: influence of parents and costs versus benefits of providing preparation services. Health Psychol 1989;8:79-95.
- Karabulut N ve Arıkan D. The Effect of Different Training Programs Applied Prior to Surgical Operation on Anxiety Levels. New Symposium Journal 2009;47:64-9.
- Batuman A, Gulec E, Turktan M, Gunes Y, Ozcengiz D. Preoperative informational video based on model making reduces preoperative anxiety and postoperative negative behavioral changes in children. Minerva Anestesiol 2016; 82:534-42.
- Meletti DP, Meletti JFA, Camargo RPS, Silva LM, Módolo NSP. Psychological preparation reduces preoperative anxiety in children. Randomized and double-blind trial. J Pediatr 2019;95:545-51.
- Chow CHT, Lieshout RJV, Schmidt LA, Dobson KG, Buckley N. Systematic Review: Audiovisual Interventions for Reducing Preoperative Anxiety in Children Undergoing Elective Surgery. J Pediatr Psychol 2016;41:182-203.
- Jin Y, Jiang A, Jiang W, Wu W, Ye L, Kong X ve ark. Self-produced audio-visual animation introduction alleviates preoperative anxiety in pediatric strabismus surgery: a randomized controlled study. BMC Ophthalmol 2021;21:163.
- Hua Y, Qiu R, Yao WY, Zhang Q, Chen XL. The Effect of Virtual Reality Distraction on Pain Relief During Dressing Changes in Children with Chronic Wounds on Lower Limbs. Pain Manag Nurs 2015;16:685-91.
- Ghabeli F, Moheb N, Nasab SDH. Effect of Toys and Preoperative Visit on Reducing Children’s Anxiety and their Parents before Surgery and Satisfaction with the Treatment Process. J Caring Sci 2014;3:21-8.
- Berghmans J, Weber F, van Akoleyen C, Utens E, Adriaenssens P, Klein J ve ark. Audiovisual aid viewing immediately before pediatric induction moderates the accompanying parents’ anxiety. Paediatr Anaesth 2012;22: 386-92.
- Snyder CL, Escolino M and Esposito C. Inguinal Hernia. Murphy JP, Peter SD.St, Holcomb GW. Holcomb and Ashcraft’s Pediatric Surgery 7th Edition. Elsevier 2019 Chapter:50.
- Kain ZN, Wang SM, Mayes LC, Krivutza DM, Teague BA. Sensory stimuli and anxiety in children undergoing surgery: a randomized, controlled trial. Anesth Analg 2001;92:897-903.
- Mifflin KA, Hackmann T, Chorney JM. Streamed video clips to reduce anxiety in children during inhaled induction of anesthesia. Anesth Analg 2012;115:1162-7.
- Vagnoli L, Caprilli S, Robiglio A, Messeri A. Clown doctors as a treatment for preoperative anxiety in children: a randomized, prospective study. Pediatrics 2005;116:e563-7.