Öz
Amaç: Bu çalışmanın amacı 14-17 yaş grubu ergenlerin cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki (CYBH) bilgi düzeylerini e bunu etkileyen faktörleri araştırmaktır.
Gereç ve Yöntemler: Çocuk Polikliniğine başvuran 14-17 yaş arası, 527 ergene sosyodemografik özellikleri ve CYBH hakkındaki bilgilerini sorgulayan anket verildi. CYBH Bilgi Testinde "doğru" cevaplara "1", "yanlış" ve "bilmiyorum" cevaplarına "0" puan verildi.
Bulgular: Ergenlerin cinsel konuları en sık olarak (%34.0) sağlık görevlileri ile konuşmayı tercih ettikleri saptandı. "Son bir yıl içinde cinsel ilişkide bulundunuz mu?" sorusuna ergenlerin %9.3’ü "evet" yanıtı verdi.CYBH Bilgi Testi puan ortancası 5 olarak hesaplandı; 36 ergen "0" puan aldı. Yaş ile CYBH hakkındaki bilgi düzeylerinde istatistiksel anlamlı ilişki saptandı (p=0,001; r=0,232).Anne ve baba eğitim düzeyi, gelir düzeyi arttıkça bilgi düzeyinin arttığı saptandı (p<0,05). Cinsel ilişkide bulunduğunu belirten ergenlerde bilgi puanı diğer gruplara göre daha yüksek bulundu (p<0,05).
Sonuç: Çalışmamızda, ülkemizde cinsel deneyim yaşının düşmekte olduğu, CYBH hakkında bilgi düzeylerinin düşük olduğu ve cinsel konular hakkında eğitimi sağlık çalışanlarından, okul ve görsel basın aracılığıyla almak istedikleri saptandı. Bu nedenle ergenlerin CYBH’dan korunmak ve sağlıklı cinsel davranış geliştirebilmeleri amacı ile üreme sağlığı-cinsel sağlık konularına örgün eğitim kapsamında daha fazla yer verilmelidir. Ayrıca ülkemizde sağlık birimlerinin içinde "ergen polikliniklerinin" kurulması önemli olabileceğini düşünmekteyiz.
Anahtar Kelimeler: Ankara, Bilgi düzeyi, Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, Eğitim, Ergen
Referanslar
- World Health Organization. Global incidence and prevalence of selected curable sexually transmitted infections – 2008. Erişim: www.who.int/reproductive.
- Bulut A. Cinsel temasla bulaşan hastalıklarda görülen risk faktörleri ve davranış modelleri. In: Ağaçfi dan A, Anğ Ö (eds). Cinsel Temasla Bulaşan Hastalıklar. İstanbul: Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti, 1999; 53-61.
- Sevil Ü, Karaca Ertem G, Kavlak O, Çoban A, Atan Ünsal Ş. Hemşirelik Yüksekokulu birinci ve üçüncü sınıf öğrencilerinin cinselliğe bakış açıları ve cinsel eğitim konusundaki düşüncelerinin karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2004;20:11-22.
- Biri A, Korucuoğlu Ü, Yılmaz E, Şimşek Ç, Aksakal N, İlhan M. Adölesan kızların cinsel bilgi gereksinim durumlarının belirlenmesi. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi 2007;5: 104-7.
- Kaymak Y, Açıkel CH, Göçgeldi E, Güleç M, Şimşek I. Üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında bilgi düzeylerinin saptanması. Türkiye Klinikleri Dermatoloji Dergisi 2006;16:153-9.
- Kılıç NH, Nurcan EK. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin sigaraya yönelik bilgi, tutum ve davranışları. Sağlık Bilimleri Dergisi 2006;15:87.
- Harding AK, Anadu EC, Gray LA, Champeau DA. Nigerian university students’ knowledge, perceptions, and behaviours about HIV/AIDS: are these students at risk? JR Soc Promot Health 1999;119:23-31.
- Warren CW, Santelli JS, Everett SA, Kann L, Collins JL, Cassell C, Morris L, Kolbe LJ. Sexual behavior among U.S. high school students, 1990-1995. Fam Plann Perspect 1998;30:170-2.
- Richter DL, Valois RF, McKeown RE, Vincent ML. Correlates of condom use and number of sexual partners among high school adolescents. J Sch Health 1993;63:91-6.
- Isiugo-Abanihe UC, Erinosho O, Ushie B, Aderinto A, Sunmola G, Joseph R. Age of sexual debut and patterns of sexual behaviour in two local government areas in Southern Nigeria. Afr J Reprod Health 2012;16:81-94.
- Uzun E, Kişioğlu M. SDU Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Keçiborlu Eğitim ve Araştırma bölgesi çalışmaları. Bir meslek yüksek okulunda okuyan öğrencilerin cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilgili bilgi durumları. SDÜ Tıp Fak Derg 2007;14:7-12.
- Unadike BC, Ekrikpo UE, Bassey EA. Awareness, knowledge and perception of HIV/AIDS and sexual behaviour amongst pre- clinical, medical students in a Nigerian university. Niger J Med 2012;21:272-6.
- Durongritichai V. Knowledge, attitudes, self-awareness, and factors affecting HIV/AIDS prevention among Thai university students. Southeast Asian J Trop Med Public Health 2012;43:1502-11.
- Urrutia MT, Concha X, Riquelme G, Padilla O. Knowledge and preventive behaviors related to cervical cancer and human papiloma virus in a group of Chilean adolescents. Rev Chilena Infectol 2012;29:600-6.