Öz
Amaç: Karın ağrısı çocukluk çağında en sık hastaneye başvuru nedenlerinden biridir. Bu çalışmada, apandisit ön tanısıyla başvuran çocuklarda, ayakta direkt batın grafisi (ADBG) ve ultrasonografinin (US), apandisit tanısı koymaya katkılarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: 2010 yılı içerisinde polikliniğimize apandisit ön tanısıyla başvuran hastaların ADBG ve US bulguları değerlendirildi. Bu hastalardan apandisit tanısı alanlar 1.grup, opere edilip, patolojik incelemesi normal bulunan olgular, gözlem için yatan ve ayaktan takip edilen hastalar 2. grup olarak adlandırıldı. ADBG’de apandisit tanısını düşündüren; sağ alt kadranda hava-sıvı seviyesi, yaygın hava-sıvı seviyesi, fekalit varlığı, properitoneal yağ gölgesinde silinme, sağdan uzaklaşan skolyoz, diyafram altı serbest hava, apendiks içinde gaz bulguları değerlendirildi. US’de; çekum ile ilişkili, kör sonlanan, US probu ile komprese edilemeyen ve anteroposterior çapı ≥ 6 mm ölçülen tübüler yapı patolojik apendiks olarak kabul edildi. Bu bulgulara ek olarak; apendikolit, mezenter eko artışı, apse varlığı, sağ altta bağırsakların bir araya toplanması gibi apandisit tanısını destekleyen bulgular da değerlendirildi.
Bulgular: Bir yıllık sürede polikliniğimize apandisit ön tanısıyla 744 hasta başvurdu. 1. grupta 350 hasta, 2. grupta 394 hasta mevcuttu. Grupların yaş ortalamaları benzerdi (p>0,05). Hastaların %87.5’ine ADBG, %78.5’ine US yapılmıştı. US’lerin %59.4’ü hastanemizde, %40.6’sı başka bir merkezde yapılmıştı. 1. grupta ADBG’de apandisit tanısını düşündüren bulgulardan sağ altta hava-sıvı seviyesi %46.8, sağdan uzaklaşan skolyoz %10.5, fekalit %4.7 ve yağ gölgesinde silinme %4.1 oranında saptandı. ADBG’nin apandisit tanısındaki duyarlılığı %56.3, spesifikliği %66.9 bulundu. US ile 180 olguda apendiks çapı değerlendirilmişti, apendiks çapının ≥6mm saptanması durumunda %86.4 ve komprese edilememe varlığında %72.1 duyarlılıkla apandisit tanısı koyulabildiği bulundu. 1. grupta %16.2 apendikolit, %5.5 apse, bunlara ek olarak %37.5 oranında mezenter eko artışı saptandı. Tüm US sonuçları değerlendirildiğinde duyarlılık %66.9, spesifiklik %66.1 olarak bulundu.
Sonuç: ADBG apandisitli olguların sadece yarısında pozitif bir bulgu verebilmektedir. Çocuk yaş grubunda apandisit tanısı koymada US duyarlılığı en yüksek radyolojik tetkiklerden biri olmakla birlikte, bu duyarlılık yüksek oranda kullanıcıya bağımlıdır. Sonuç olarak sadece radyolojik incelemelere dayanılarak apandisit tanısının koyulması veya ekarte etmesinin mümkün olmadığı, bu nedenle tüm radyolojik bulguların klinik bulgularla birlikte değerlendirilerek tanıya gidilmesinin daha uygun olacağı kanısındayız.
Anahtar Kelimeler: Apandisit, Çocuk, Direkt batın grafisi, Ultrasonografi
Referanslar
- Kosloske AM, C. Lance Love, James E. Rohrer, Jane F. Goldthorn, Stuart R.Lacey. The Diagnosis of appendicitis in children: Outcomes of a strategy based on pediatric surgical evaluation. Pediatrics 2004;113:29-34.
- Ergün E, Bilaloğlu P, Koşar U, Ünlübay D, Temel S. Akut apandisit tanısında opaksız spiral BT incelemenin yeri, US ve cerrahi sonuçları ile korelasyonu. Tanısal ve Girişimsel Radyoloji 2002; 8:231-6.
- Paajanen H, Somppi E. Early childhood appendicitis is still a diffi cult diagnosis. Acta Paediatr 1996;85:459–62.
- Rothrock SG, Pagane J. Acute appendicitis in children: Emergency department diagnosis and management. Ann Emerg Med 2000;36:39–51.
- Parks NA, Schroeppel TJ. Update on imaging for acute appendicitis. Surg Clin N Am 2011;91:141-54.
- van Randen A, Bipat S, Zwinderman AH, Ubbink DT, Stoker J, Boermeester MA. Acute appendicitis: meta-analysis of diagnostic performance of CT and graded compression US related to prevalence of disease. Radiology 2008;249:97-106.
- Shimkin PM. Radiology of acute appendicitis. Am J Roentgenol 1978;130:1001-4.
- Turkyılmaz Z, Sonmez K, Konus O, Demiroğulları B, Karabulut R, Can Başaklar A, et al. Diagnostic value of plain abdominal radiographics in acute appendicitis in children. East Afr Med J 2004;81:104-7.
- Phillpott JW, Swischuk LE, John SD. Appendicitis in the era of ultrasound: Are plain radiographs stil useful? Emerg Radiol 1997;4:68-71.
- Nance ML, Adamson WT, Hedrick HL. Appendicitis in the young child: A continuing diagnostic challenge. Pediatr Emerg Care 2000;16:160-2.
- Gaitini D, Beck-Razi N, Mor-Yosef D, Fischer D, Ben Itzhak O, Krausz MM, et al. Diagnosing acute appendicitis in adults: Accuracy of color doppler sonography and mdct compared with surgery and clinical follow-up. AJR Am J Roentgenol 2008;190;1300-6.
- Han HB, Hoepner FU, van Kalle T, Macdonald EBM, Prantl F, Spitzer IM, et al. Sonography of acute appendicitis in children: 7 years experience. Pediatr Radiol 1998;28:147-51.
- Rodriguez DP, Vargas S, Callahan MJ, Zurakowski D, Taylor GA. Appendicitis in young children: Imaging experience and clinical outcomes. Am J Roentgenol 2006;186:1158-64.
- Kaiser S, Frenckner B, Jorulf HK. Suspected appendicitis in children: US and CT—a prospective randomized study. Radiology 2002;223:633-8.