Öz

Amaç: Pnömoni yenidoğanlarda sepsise neden olan önemli bir hastalık olup özellikle gelişmekte olan ülkelerde enfeksiyonlara bağlı ölümlerin çoğunluğunu oluşturmaktadır. Kliniklerde yaygın kullanılan nabız oksimetreler kalp atım hızı, arteriyal oksijen doygunluğu yanında perfüzyon indeksini (PI) de belirleyebilmektedir. Bu çalışmada geç başlangıçlı pnömoni (GBP) gelişen yenidoğanlarda PI’nin hastalığın şiddeti ve prognozunu belirlemedeki rolü;PI ile solunum destek ihtiyacı ve Silverman Anderson Retraksiyon Skorlaması(SAS) arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntemler: Bu prospektif çalışmada Aralık 2017 - Haziran 2018 arasında geç başlangıçlı pnömoni (GBP) tanılı 30 term yenidoğanın yatışında, tedavininin 24.saati ve taburculuğunda; kontrol grubunda ise 30 term sağlıklı yenidoğanın taburculuğunda 3 dakika boyunca 10 saniyede bir sağ üst ekstremiteden PI ölçümleri yapılmıştır.Veriler karşılaştırılarak PI’nin hastalığın şiddeti, prognozu, solunum destek ihtiyacı ve Silverman Anderson Retraksiyon Skorlaması (SAS) ile ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Bulgular: Olguların doğum ağırlığı ortalama çalışma grubunda 3570 g (2000-4600), kontrol grubunda 3610 g (2800–4100)olup aralarında fark yoktu (p>0.05). Gebelik yaşları ortalama çalışma grubunda 392/7 (365/7–413/7), kontrol grubunda 396/7 (373/7-405/7) hafta olup aralarındaki fark anlamlı değildi (p>0.05). Gruplarda kız/erkek oranı benzerdi. Yaş ortancası kontrol grubunda 9.5 (3-27), hasta grubunda 21 gün (5-28) olup hasta grubunda daha yüksekti (p<0.05). Ortanca kapiller dolum zamanı kontrol grubunda 1,7; hasta grubunda 1.6 saniye olup aralarında fark yoktu (p>0.05). Ortalama PI kontrol grubunda 2.3±0.9; çalışma grubunda yatışta 3.6±1.2, birinci gün 3.2±1.2, taburculukta 3.4±0.7’di. Çalışma grubunun yatış ve birinci gün PI değerleri, kontrol grubundan yüksekti (p<0.05).
Hastalarda %50 bilateral, %30 sağ parakardiyak, %10 sol parakardiyak, %3.3 sağ alt lobda retiküler infiltrasyon vardı. Kan kültürlerinde alfa-hemolitik streptokok 1 (%3.3), Acinetobacter iwoffii 1 (%3.3); solunum yolu sekresyonlarında Solunum Sinsityel Virus 6 (%20), Coronavirüs 4 (%13.3), Rhinovirüs 2 (%6.7) ve İnfluenza A 1 (%3.3) olguda gösterildi.
Serbest akış oksijen 17 (%56.7), hoodla oksijen 5 (%16.7), ısıtılmış nemlendirilmiş yüksek akışlı nasal kanül 1 (%3.3), nasal sürekli hava yolu basıncı 4 (%13.3), nasal aralıklı pozitif basınçlı ventilasyon 4 (%13.3) olguya uygulandı. Yatışta basınç ihtiyacı olanlarda PI daha yüksekti (p<0.05). Çalışma grubunda yatıştaki SAS ile PI arasında pozitif korelasyon saptandı (p=0.008). Yatış süresince PI düşen hasta sayısının arttığı saptandı.


Sonuç: Yenidoğanlarda GBP’lerde hastalığın şiddeti, solunum destek ihtiyacı ve prognozun PI ile öngörülemediği; SAS ile PI arasında ilişki olmadığı gösterildi. Güvenilir veriler için daha çok olgu, hassas prob ve monitörlerle çalışma yapılması gerektiği sonucuna varıldı. Ayrıca, sağlıklı yenidoğanlarda PI’nin iyilik halini gösterme ve hayati tehlikeyi erken saptamadaki rolünün belirlenebilmesi için yeni çalışmalar yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler: Geç başlangıçlı pnömoni, Yenidoğan, Perfüzyon indeksi

Referanslar

  1. The Child Health Research Project. Reducing perinatal and neonatal mortality: report of a meeting Baltimore, Maryland. Baltimore 1999;3:6–12.
  2. Duke T. Neonatal pneumonia in developing countries. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2005;90:F211-FF9.
  3. Çocukların (0-6 yaş) son 6 ay içinde geçirdiği başlıca hastalık/sağlık sorunlarını cinsiyete göre dağılımı 2016. www.TUIK.gov.tr.
  4. Lima AP, Beelen P, Bakker J. Use of a peripheral perfusion index derived from the pulse oximetry signal as a noninvasive indicator of perfusion. Crit Care Med 2002;30:1210-3.
  5. Granelli A, Ostman-Smith I. Noninvasive peripheral perfusion index as a possible tool for screening for critical left heart obstruction. Acta Paediatr 2007;96:1455-9.
  6. De Felice C, Latini G, Vacca P, Kopotic RJ. The pulse oximeter perfusion index as a predictor for high illness severity in neonates. Eur J Pediatr 2002;161:561-2.
  7. Lima AP, Beelen P, Bakker J. Use of a peripheral perfusion index derived from the pulse oximetry signal as a noninvasive indicator of perfusion. Critical care medicine 2002;30:1210-3.
  8. Unal S, Ergenekon E, Aktas S, Beken S, Altuntas N, Kazanci E, et al. Perfusion index assessment during transition period of newborns: an observational study. BMC Pediatr 2016;16:164.
  9. Richardson DK, Corcoran JD, Escobar GJ, Lee SK. SNAP-II and SNAPPE-II: simplified newborn illness severity and mortality risk scores. J Pediatr 2001;138:92-100.
  10. Hakan N. Determination of perfusion index reference values ​​and variability in the early neonatal period in clinically and hemodynamically stable newborns (Minor Specialization Thesis), Ankara 2012.
  11. Sahni R, Schulze K, Ohira‐Kist K, Kashyap S, Myers M, Fifer W. Interactions among peripheral perfusion, cardiac activity, oxygen saturation, thermal profile and body position in growing low birth weight infants. Acta Paediatr 2010;99:135-9.
  12. Kinoshita M, Hawkes CP, Ryan CA, Dempsey EM. Perfusion index in the very preterm infant. Acta Paediatr 2013;102:e398-e401.
  13. Ramsey I, Mohamed H, Nabil N, Abdalah S, Hasanin A, Eladawy A, et al. Evaluation of Perfusion Index as a Predictor of Vasopressor Requirement in Patients with Severe Sepsis. Shock 2015;44:554-9.
  14. Kroese JK, van Vonderen JJ, Narayen IC, Walther FJ, Hooper S, te Pas AB. The perfusion index of healthy term infants during transition at birth. Eur J Pediatr 2016;175:475-9.
  15. Cresi F, Pelle E, Calabrese R, Costa L, Farinasso D, Silvestro L. Perfusion index variations in clinically and hemodynamically stable preterm newborns in the first week of life. Ital J Pediatr 2010;36:6.
  16. De Felice C, Del Vecchio A, Criscuolo M, Lozupone A, Parrini S, Latini G. Early postnatal changes in the perfusion index in term newborns with subclinical chorioamnionitis. Arch Dis Child 2005;90:F411-4.
  17. Lima A, Bakker J. Noninvasive monitoring of peripheral perfusion. Intens Care Med 2005;31:1316-26.
  18. Peters JK, Nishiyasu T, Mack GW. Reflex control of the cutaneous circulation during passive body core heating in humans. J Appl Physiol 2000

Telif hakkı ve lisans

Nasıl atıf yapılır

1.
Güneş K, Ünal S, Yazıcı A, Siyah B. Geç Başlangıçlı Pnömonili Yenidoğanlarda Perfüzyon İndeksi Hastalığın Şiddeti ve Prognozu Öngörülebilir mi?. Turk J Pediatr Dis [Internet]. 2022 Nov. 30 [cited 2025 May 25];16(6):481-6. Available from: https://turkjpediatrdis.org/article/view/831