Öz

 Giriş: Fabry Hastalığı (FH), X’e bağlı geçiş gösteren bir lizozomal depo hastalığı olup, GLA geninde meydana gelen bozukluklara bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Lizozomal alfa-galaktozidaz A (a-Gal-A) enzimindeki etkilenme nedeniyle bazı sfingolipidler çeşitli dokularda birikmekte ve hayati organlarda klinik bulgulara neden olmaktadır. Hastalığa bağlı başlıca klinik bulgular; akroparesteziler, anjiokeratomlar, kornea vertisillata, gastrointestinal, renal, kardiyak ve nörolojik etkilenmedir. Hastalığın tedavisinde enzim replasman tedavisi ve şaperon tedavilerinden faydalanılmaktadır.


Yöntem: Bölümümüzde takip edilmekte olan 10 Fabry hastası çalışmaya dahil edildi. Hastalara ait kayıtlar retrospektif olarak, hastane kayıtlarından elde edildi. Hastaların klinik ve genetik özellikleri incelendi. Tam kan sayımı, biyokimya lyso-Gb3, AGALA düzeyleri, idrar analizi, GLA gen mutasyonları, odyometrik ve oftalmolojik bulgular, ekorkardiyografi ve beyin manyetik rezonans (MR) görüntüleme sonuçları kaydedildi. Tüm hastalardan yazılı onam alındı.


Bulgular: 10 Fabry hastasının (7 erkek, 3 kadın) özellikleri incelendi. Hastalarda başta kardiyak, serebrovasküler ve oftalmolojik olmak üzere çok çeşitli klinik bulgular tespit edildi. 6/10 hastada terleme azlığı ve karın ağrısı, 7/10 anjiokeratomlar, 4/10işitme kaybı, 9/10 nöropatik ağrı mevcuttu. 6/7 erkek hastada hastalığa bağlı renal komplikasyonlar tespit edildi. 2/10 hastada ciddi kardiyak hadise öyküsü mevcuttu. 2/3 kadın hastada proteinüri ve hipertansiyon, 1/3 kadın olguda oftalmolojik bulgular, 2/3 anjiokeratom tespit edildi. En sık saptanan ekokardiyografik bulgular sol ventrikül hipertrofisi ve mitral yetmezlikti. 2 hastada beyin MR incelemede periventriküler gliosis ve laküner enfarkt alanları mevcuttu. Eşlik eden komorbid durumlar arasında FMF, anklozan spondilit ve çölyak hastalığı mevcuttu.


Sonuç: FH semptomlarının erken yaşta tanınması ve tedaviye erken dönemde başlanabilmesi prognoz açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle, çocuk hekimlerinin multisistemik tutulum gösteren FH ile ilgili farkındalıklarının artırılması gerekmektedir.
Anahtar kelimeler: Alfa-galaktozidaz A, multisistemik tutulum, Fabry hastalığı

Anahtar Kelimeler: Fabry hastalığı, multisistem tutulum, alfa galaktosidaz A

Referanslar

  1. 1. Lenders M, Brand E. Effects of Enzyme Replacement Therapy and Antidrug Antibodies in Patients with Fabry Disease. J Am Soc Nephrol 2018;29:2265-2278.
  2. 2. Miller JJ, Kanack AJ, Dahms NM. Progress in the understanding and treatment of Fabry disease.Review. BiochimBiophysActa Gen Subj. 2020;1864:129437.
  3. 3. Effraimidis G, Feldt-Rasmussen U, Rasmussen ÅK, Lavoie P, Abaoui M, Boutin M, et al. Globotriaosylsphingosine (lyso-Gb3) and analogues in plasma and urine of patients with Fabry disease and correlations with long-term treatment and genotypes in a nationwide female Danish cohort. J Med Genet 2020 Sep 22:jmedgenet-2020-107162.
  4. 4. Politei JM, Bouhassira D, Germain DP, Goizet C, Guerrero-Sola A, Hilz MJ, et al. Pain in Fabry Disease: Practical Recommendations for Diagnosis and Treatment. CNS Neurosci Ther 2016; 22:568-576.
  5. 5. Simonetta I, Tuttolomondo A, Daidone M, Miceli S, Pinto A. Treatment of Anderson-Fabry Disease. Curr Pharm Des. 2020 Mar 17.
  6. 6. van der Veen SJ, Hollak CEM, van Kuilenburg ABP, Langeveld M. Developments in the Treatment of Fabry Disease. J Inherit Metab Dis. 2020 Feb 21.
  7. 7. Koca S, Tümer L, Okur İ, Erten Y, Bakkaloğlu S, Biberoğlu G, et al. High Incidence of Co-Existing Factors Significantly Modifying the Phenotype in Patients With Fabry Disease. Gene 2019; 1;687:280-288.
  8. 8. Linhart A, Elliott PM. The heart in Anderson-Fabry disease and other lysosomal storage disorders. Heart 2007;93:528–535.
  9. 9. Chan B, Adam DN. A Review of Fabry Disease. Skin Therapy Lett 2018;23:4-6.
  10. 10. Mehta A. Gınsberg L. Natural history of the cerebrovascular complications of Fabry disease. Acta Paediatr Suppl 2005;94:24–27.
  11. 11. Mehta A, Clarke JT, Giugliani R, Elliott P, Linhart A, Beck M, et al; FOS Investigators. Natural course of Fabry disease: changing pattern of causes of death in FOS –Fabry Outcome Survey. J Med Genet 2009;46:548-552.

Telif hakkı ve lisans

Nasıl atıf yapılır

1.
Kasapkara ÇS, Olgac A, Yıldız İ, Kasapkara ÇS, Kılıç M. Kliniğimizde Takip Edilen Fabry Hastalarının Moleküler ve Klinik Özelliklerinin Geriye Dönük Olarak İncelenmesİ. Turk J Pediatr Dis [Internet]. 2021 Mar. 30 [cited 2025 May 24];15(2):117-22. Available from: https://turkjpediatrdis.org/article/view/803