Öz
Amaç:
Akut
gastroenteritler çocukluk çağının önemli mortalite ve morbidite nedenlerinin
başında gelmektedir. Acil servise gastroenterit şikayeti ile başvuran
çocuklarda enfeksiyon kontrolü ve akılcı ilaç kullanımı açısından etkenin
ayrımı önemlidir. Özellikle gastroenterit salgınlarının arttığı dönemlerde
yoğun başvuru olan Çocuk Acil Polikliklerinde tedavi ve takip planı için ise etken
ve çocuğun klinik durumu yanında ailenin sosyal durumu da önemlidir. Bu
çalışmada gastroenterit etkenleri ile birlikte hastaların sosyodemografik/klinik
özellikleri ve etkenlerin CRP(C Reaktif Protein) ile ilişkisi incelenmiştir.
Gereç ve yöntemler:
Çocuk acil polikliniğine akut gastroenterit şikayetiyle başvuran 2 ay - 14 yaş
arasındaki 400 hastanın katılımıyla yapıldı. CRP, hasta serumunda kantitatif olarak
nefelometrik yöntemle belirlendi; 1 mg/dl ve üzerindeki değerler pozitif kabul
edildi. Ayrıca kan sayımı ve serum elektrolit düzeyleri, gaitada direkt
mikroskobik inceleme ile lökosit ve parazit araştırılması, hızlı antijen testi
yöntemiyle gaitada Rotavirüs ile Adenovirüs antijen tayini ve gaita kültürü
yapıldı.
Bulgular: Hastaların %46’sında düşük
sosyoekonomik düzey, % 29’unda kalabalık aile, %23’ünde ailede diğer bireylerde
de eş zamanlı gastroenterit gözlendi ve %16’sı kreşe veya okula gitmekteydi.
CRP (+)’liği kalabalık aile (p=0.043) ve
kreş/okula gidenlerde (p=0.006) anlamlı derecede yüksek bulundu. Bulantı-kusma,
ateş ve kanlı gaita şikayeti olanlarda CRP (+)’liği yüksek bulundu. (hepsi için p=0.001) Gaita
kültürlerinde patojen mikroorganizma saptanmadı, ateş ve kanlı gaita şikayeti ve lökositozu olan olgularda CRP (+)’
liği anlamlı derecede yüksek saptandı. Ayrıca CRP (+)’liği Rotavirüs,
Adenovirus, ve her ikisi birlikte(+) saptanan olgularda anlamlı oranda yüksek
bulundu (sırasıyla p=0.02,p=0.003,p=0.0001). Hastaneye
yatırılan olgularda Rotavirüs ve Adenovirüs pozitifliği oranı yüksekti.
Sonuç: Sonuç
olarak CRP, sıklıkla bakteriyel belirteç
olarak kullanılmasına rağmen, acil servise gastroenterit semptomları ile
başvuran hastalarda diğer bulgularla birlikte değerlendirildiğinde bakteriyel
enfeksiyonlar yanında viral enfeksiyonlarda da yükselebildiğini gözlemledik.
Anahtar Kelimeler: CRP, Adenovirüs, Gastroenterit, Rotavirüs
Referanslar
- 1- Cheryl S.Y. Li, Paul K.S. Chan, Julian W. Tang. Prevalance of diarrhea viruses in hospitalized children in Hong Kong in 2008. J Med Virol 2009; 81:1903-19112- Dennehy PH. Acute diarrheal disease in children: epidemiology, prevention and treatment. Infect Dis Clin North Am 2005; 19: 585-602.3- Kosek M, Bern C, Guerrant RL. The global burden of diarrhoeal disease, as estimated from studies published between 1992 and 2000. Bull World Health Organ 2003; 81: 197-204.4- Szajewska H, Dziechciarz P. Gastrointestinal infections in pediatric population. Curr Opin Gastroenterol. 2010;26:36-44.5- Cunliffe NA, Booth JA, Elliot C, Lowe SJ, Sopwith W, Kitchin N et al. Healthcare-associated viral gastroentritis among children in a large pediatric hospital, United Kingdom. Emerg Infect Dis. 2010;16:55-62.6- WHO 2004 report. Diarrhoeal Diseases (Updated February 2009). http://www.who.int/vaccine_research/diseases/diarrhoeal/en (15/05/2009).7- Rosenfeldt V, Vesikari T, Pang XL, Zeng SQ, Tvede M, Paerregaard A. Viral etiology and incidence of acute gastroenteritis in young children attending day-care centers. Pediatr Infect Dis J. 2005; 24:962-5.8- Özkasap S, Yıldırım A, Yüksel S. Akut gastroenterit ve tedavisi. Klinik pediatri, 2004; 3:12-18.9- Marcus N, Mor M, Amir L, Mimouni M, Waisman Y. The quick-read C-reactive protein test for the prediction of bacterial gastroenteritis in the pediatric emergency department. Pediatr Emerg Care. 2007;23:634-710- Korczowski B, Szybist W. Serum procalsitonin and C- reactive protein in children with diarrhoea of various aetiologies. Acta Paediatr. 2004; 93:169-73. 11- Liu LJ, Yang YJ, Kuo PH, Wang SM, Liu CC. Diagnostic value of bacterial stool cultures and viral antigen tests based on clinical manifestations of acute gastroenteritis in pediatric patients Eur J Clin Microbiol Infect Dis. 2005; 24:559-61.12- Tekin D.,Suskan E.,Atay G.,Belgemen T. Çocukluk çağında akut gastroenteritler, Poster 89, 1. Uludağ Pediatri Kış Kongresi 2005 20-23 Şubat Uludağ,Bursa,Türkiye13- Biçer S, Tunca Şahin G, Koncay B, Yavuzcan D, Gemici H, Engerek N ve ark. Çocuk acil servisinde saptanan rotavirüs gastroenteriti olgularının sıklığı . J Pediatr Inf 2008; 3:96-914- Akıncı N, Erener Ercan T, Yalman N, Eren A, Severge B, Ercan G. Akut gastroenteritli çocuklarda adenovirüs ve rotavirüs J Pediatr Inf 2007; 1: 98-10115- Altındiş M, Beştepe G, Çeri A, Yavru S, Kalaycı S. Akut ishal yakınmalı çocuklarda rotavirüs ve enterik adenovirüs sıklığı. SULEYMAN DEMIREL UNIV TIP FAK DERG 2008; 15:17-2016- Gimenez-Sanchez F, Delgado-Rubio A, Martinon-Torres F, Bernaola-Iturbe E; Rotascore Research Group. Multicenter prospecitve study analysing the role of rotavirus on acute gastroenteritis in Spain. Acta Paediatr 2010; 99:738-742.17- Kanra G,Kara A. ishal patogenezi Katkı pediatri dergisi 2000;21:6-15 18- Ceyhan M viral gastroenteritler Katkı pediatri dergisi 2000;21:30-3819- Özmert E, Yurdakök K. Dünyada ve Türkiye’de ishalli hastalıklar Katkı Pediatri Dergisi 2000;1-520- Yurdakök K. İshalli çocuğa yaklaşım. Katkı Pediatri Dergisi 2000;21:94-10421- Bulut Y., İşeri L., Akut Gastroenterit ön tanılı çocuklarda rotavirüs pozitifliği. İNÖNÜ UNİV TIP FAK DERG 2003;10:143-5 22- Gül M, Garipardıç M, Çıracıgil P, Aral M. 0-5 yaş arası gastroenteritli çocuklarda Rotavirüs ve Adenovirüs Tip 40/41 araştırılması ANKEM Derg 2005; 19:64-6723- Gürbüz F, Tezer H, Şaylı TR, Akut Gastroenterit nedeniyle hastaneye yatan hastalarda etkenler ve klinik bulgular : Epidemioylojik Çalışma. Turkish J. Pediatr. Dis. 2010; 4(4): 211-21824- Bates PR, Bailey AS, Wood DJ, Morris DJ, Comparative epidemiology of rotavirus, subgenus F(types 40 and 41) adenovirus, and astrovirus gastroenteritis in children. J Med Virol 1993; 39:224-8