Öz
ÖZ
Gastrostomi prosedürü öncesi ve sonrası tuple beslenmenin çocuk ve aile üzerindeki etkisini ve sağlık profesyonellerinden destek gereksinimini anlamak önemlidir. Bu sistematik derlemenin amacı, bakım verenlerin ve/veya ebeveynlerin gastrostomi tüpü ile beslenme deneyimlerini, görüşlerini ve bakış açılarını tanımlamaktır. Sağlık hizmeti sağlayıcılarından destek alma ihtiyacını ve gastrostomi prosedürü öncesi ve sonrası tüple beslenmenin çocuk ve ailesinin yaşamı üzerine etkisini anlamayı artırmak için bakım verenlerin ve/veya ebeveynlerin gastrostomi tüpü ile beslenme deneyimlerini, görüşlerini ve bakış açılarını tanımlamaktır. Bu sistematik derleme çocuklarda gastrostomi prosedürü öncesi ve/veya sonrası ailelerin ve/veya bakım verenlerin tutumu, deneyimlerini ve bakış açısını tanımlayan sadece İngilizce dilindeki kantitatif çalışmaları içermektedir. Medikal kütüphaneci danışmanlığında, CINAHL, PubMED, PSYCINFO, SCOPUS ve Ovid Cochrane veri tabanı dahil olmak üzere beş adet elektronik veri tabanını 10 Mayıs 2015 tarihine kadar kapsamlı bir şekilde tarandı. Kantitatif çalışmaların niteliği Gözlemsel Çalışmalar için JBI Kritik Değerlendirme Kontrol Listesi kullanılarak değerlendirildi. Literatür taramasında 1897 kaynak belirlendi. Tarama listesinden sekiz çalışma dahil edilme kriterlerini karşıladı. Verilerin elde edilme zamanı, beş çalışmada gastrostomi tüpü yerleştirme öncesi üç çalışmada gastrostomi tüpü yerleştirme öncesi ve sonrasıydı. Tüm çalışmalarda kullanılan anketlerin ülkeler için geçerliliği yapılmamıştı. Beş çalışmada, katılımcılar gastrostomi tüpü ile birlikte stresinin azaldığını, hem çocuk hem de anne-baba için memnuniyetin arttığını ve ebeveyn-çocuk iletişiminin geliştiğini, yaşam kalitelerindeki iyileşmeyi hissettiğini bildirdi. Üç çalışmada, sonuçlar hem çocuklar hem de aileleri ve bakım verenlerin yaşamları üzerinde olumlu ve olumsuzdu. Tüple beslenme ile ilişkili olumsuz faktörler gastrostomi tüpü yerleştirilmesine karar vermede zor anlar yaşama, yetersiz bilgi, aktivitenin kısıtlanması ve tüp beslenmesi ile ilgili stres, taburculuk eğitiminin yetersiz hazırlanması, gastrostomi butonunu kaybetme korkusuydu. Bazı çalışmaların gastrostomi tüpü ile beslenmenin çocukların ve bakım verenlerin yaşamlarını kolaylaştırdığını açıklamasına rağmen, bazı çalışmalar gastrostomi tüpünün çocukların ve ailelerin yaşamlarını olumsuz etkilediğini göstermektedir. Sonuç olarak sağlık profesyonelleri çalışmalardan elde edilen bu olumlu ve olumsuz sonuçları bilerek gastrostomi prosedürü sırasında ailelere işlemin tüm yönleri hakkında bilgi verme eğiliminde olmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Görüş, Gastrostomi prosedürü, Sistematik derleme
Referanslar
- 1. McCallum Z, Bines JE. Enteral Nutrition and Formulas. In: Duggan C, Watkins JB, Koletzko B, Walker WA, editors. Nutrition in pediatrics. 5th ed. Shelton, CT: PMPHUSA; 2016;1023–34.
- 2. Critch J, Day AS, Otley A, King-Moore C, Teitelbaum JE, Shashidhar H, NASPGHAN IBD Committee. Use of enteral nutrition for the control of intestinal inflammation in pediatric Crohn disease. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2012;54:298-305.
- 3. Braegger C, Decsi T, Dias JA, Hartman C, Kolacek S, Koletzko B, et al. J, ESPGHAN Committee on Nutrition: Practical approach to paediatric enteral nutrition: a comment by the ESPGHAN committee on nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2010;51:110-22.
- 4. Pars H, Çavuşoğlu H. A literature review of percutaneous endoscopic gastrostomy: Dealing with complications. Gastroenterol Nurs. 2017 Dec; 6. doi: 10.1097/SGA.0000000000000320.
- 5. Nelson KE, Lacombe-Duncan A, Cohen E, Nicholas DB, Rosella LC, Guttmann A, et al. Family experiences with feeding tubes in neurologic ımpairment: A systematic review. Pediatrics 2015;136:e140-51.
- 6. Craig GM, Scambler G, Spitz L. Why parents of children with neurodevelopmental disabilities requiring gastrostomy feeding need more support. Dev Med Child Neurol 2003;45:183-8.
- 7. Guerriere DN, McKeever P, Llewellyn-Thomas H, Berall G. Mothers' decisions about gastrostomy tube insertion in children: factors contributing to uncertainty. Dev Med Child Neurol 2003;45:470-6.
- 8. Mahant S, Jovcevska V, Cohen E. Decision-making around gastrostomy-feeding in children with neurologic disabilities. Pediatrics 2011;127:e1471-81.
- 9. Calderón C, Gómez-López L, Martínez-Costa C, Borraz S, Moreno-Villares JM, Pedrón-Giner C. Feeling of burden, psychological distress, and anxiety among primary caregivers of children with home enteral nutrition. J Pediatr Psychol 2011;36:188-95.
- 10. Smith SW, Camfield C, Camfield P. Living with cerebral palsy and tube feeding: a population-based follow-up study. J Pediatr 1999;135:307-10.
- 11. Brotherton AM, Abbott J, Aggett PJ. The impact of percutaneous endoscopic gastrostomy feeding in children; the parental perspective. Child Care Health Dev 2007;33:539-46.
- 12. Porritt K, Gomersall J, Lockwood C. JBI's Systematic Reviews: Study selection and critical appraisal. Am J Nurs 2014;114:47-52.
- 13. Buderus S, Adenaeuer M, Dueker G, Bindl L, Lentze MJ. Balloon gastrostomy “buttons” in pediatric patients: evaluation with respect to size, lifetime in patients, and parent acceptance Klin Padiatr 2009;221:65-8.
- 14. Chaplen C. Parents' views of caring for children with gastrostomies. Br J Nurs 1997;6:34-8.
- 15. Matuszczak E, Hermanowicz A, Klek S, Komarowska M, Pawlowska D, Zoubek-Wojcik, et al. Parents' perceptions of gastrostomy feeding for children with neurological disabilities a multicenter study. Journal of Hospice and Palliative Nursing 2014;16: 521-5.
- 16. Pedrón-Giner C, Calderón C, Martínez-Costa C, Borraz Gracia S, Gómez-López L. Factors predicting distress among parents/caregivers of children with neurological disease and home enteral nutrition. Child Care Health Dev 2014;40:389-97.
- 17. Sumritsopak R, Treepongkaruna S, Butsriphum N, Tanpowpong P. Percutaneous endoscopic gastrostomy in children: caregivers' perspectives. J Pediatr Nurs 2015;30:e3-7.
- 18. Thorne SE, Radford MJ, Armstrong EA. Long-term gastrostomy in children: caregiver coping. Gastroenterol Nurs 1997;20:46-53.
- 19. Åvitsland TL, Birketvedt K, Bjørnland K, Emblem R. Parent-reported effects of gastrostomy tube placement. Nutr Clin Pract 2013;28:493-8.
- 20. Wilson M, Gosche J, Bishop P, Liu H, Moore T, Nowicki MJ. Critical analysis of caregiver perceptions regarding gastrostomy tube placement. Pediatr Int 2010;52(1):20-5.
- 21. Wong H, Mylrea K, Cameron A, Manion I, Bass J, Feber J, Filler G. Caregiver attitudes towards gastrostomy removal after renal transplantation. Pediatr Transplant 2005;9:574-8.