Öz

Amaç: Çocuk yoğun bakım ünitelerinde mortaliteyi belirlemede birçok skorlama sistemi kullanılmakla birlikte protein enerji malnütrisyonu değerlendirme kriterleri içinde yer almamaktadır. Bu nedenle protein enerji malnütrisyonu çoğu zaman iyi değerlendirilememekte ve bu durum artmış mortalite ve morbiditeye neden olabilmektedir. Çalışmamızda çocuk yoğun bakıma ilk yatış sırasında protein enerji malnütrisyonu insidansı, mortalite ve morbidite üzerine olan etkisinin değerlendirilmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntemler: Çocuk yoğun bakım ünitesine kabul edilen ve en az 24 saat süre ile yatan hastalar prospektif olarak incelendi. Demografik veriler, yaş, cinsiyet, mekanik ventilasyon uygulama oranı ve süresi, yoğun bakım ünitesine yatış nedeni ve süresi, PRISM III, PELOD skorları ve mortalite oranları değerlendirildi. Protein enerji malnütrisyonu için Ulusal Neyzi Standartları’na (2008) göre, yaşa-göre-ağırlık, boya-göre-ağırlık ve yaşa-göre-boy yüzdeleri ve z-skorları hesaplandı, <-2 SD olan değerler protein enerji malnütrisyonu olarak tanımlandı.

Bulgular: Yüz yirmi altı hasta analiz edildi. Elli iki (%41.3) hastada protein enerji malnütrisyonu tespit edildi. Protein enerji malnütrisyonu tespit edilen hastalarda ortanca yaş 12 ay (7-30 ay) olup anlamlı düzeyde yüksekti (p=0.001). Bu grupta PRISM III skoru 17 (9-24) ve PELOD skoru ise 20 (11-22) olup istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksekti (p=0.01, p<0.001). Protein enerji malnütrisyonu tespit edilen hastalar en sık solunum yetmezliği (%29) nedeni ile yatırılmıştı. Bununla birlikte mekanik ventilasyon ve yoğun bakımda kalış süresi de anlamlı olarak daha yüksek bulundu (p=0.005, p=0.002). Protein enerji malnütrisyonu tespit edilen hastalarda mortalite oranı % 30.8 olup anlamlı derecede yüksekti (p=0.01). Univarite analiz incelemesinde PRISM III skoru (p=0.049)ve protein enerji malnütrisyonu (p=0.027) mortaliteyi belirlemede anlamlı iken çoklu regresyon analizinde sadece protein enerji malnütrisyonunun mortaliteyi 6.13 kat (%95 CI 2.1-18.8) arttırdığı tespit edildi (p<0.032).

Sonuç: Çocuk yoğun bakımda yatış anında protein enerji malnütrisyonu yoğun bakımda mortalite ve morbiditeyi artıran en önemli faktörlerden biridir. Bu nedenle yoğun bakım yatışına neden olan hastalığın yanısıra protein enerji malnütrisyonun da değerlendirilmesi esastır.

Anahtar Kelimeler: Çocuk, Kritik hasta, Mortalite, Protein enerji malnütrisyonu

Referanslar

  1. Lochs H, Allison SP, Meier R, Pirlich M, Kondrup J, Schneider S, et al. Introductory to the ESPEN guidelines on enteral nutrition: Terminology, definitions and general topics. Clin Nutr 2006;25:180- 6.
  2. Bayır H, Yıldız İ, Erkuran MK, Koçoğlu H. Yoğun bakım hastasında malnütrisyon. Abant Med J 2015;4:420-7.
  3. Peterson SJ, Sheean PM, Braunscweig CL. Orally fed patients are at high risk of calorie and protein deficit in the ICU. Current Opinion in Clinical Nutrition&Metabolic Care 2011;14:182-5.
  4. Nangalu R, Pooni PA, Bhargav S, Bains HS. Impact of malnutrition on pediatric risk of mortality score and outcome in pediatric intensive care unit. Indian J Crit Care Med 2016;20:385-90.
  5. Quirk J. Malnutrition in critically ill patients in intensive care unit. Br J Nurs 2000;24:537-41.
  6. Güleç SG, Urgancı N, Polat G, Hatipoğlu N. Hastanede yatan üç yaş altı çocuklarda PEM durumunun değerlendirilmesi. Ş.E.E.A.H Tıp Bülteni 2011;45:124-9.
  7. El Halal MG, Barbieri E, Filho RM, Trotta Ede A, Carvalho PR. Admission source and mortality in a pediatric intensive care unit. Indian J Crit Care Med 2012;16:81-6.
  8. Spagnuolo MI, Liquoro I, Chiatto F, Mambretti D, Guarino A. Application of a score system to evaluate the risk of malnutrition in a multiple hospital setting. Ital J Pediatr 2013;27:39-81.
  9. Marginean O, Pitea AM, Voidazan S, Marginean C. Prevalence and assessment of malnutrition risk among hospitalized children in Romania. J Health Popul Nutr 2014;32:97-102.
  10. Huong PT, Lam NT, Thu NN, Quyen TC, lien Dt, Anh NQ, et al. Prevalence of malnutrition in patients admitted to a major urban tertiary care hospital in Hanoi, Vietnam. Asia Pac J Clin Nutr 2014;23:437-44.
  11. Prieto MB, Cid JL. Malnutrition in the critically Ill child: The importance of enteral nutrition. Int J Environ Res Public Health 2011;8:4353-66.
  12. Mendez MA, Adair LS. Severity and timing of stunting in the first two years of life affect cognitive tests in late childhood. J Nutr 1999;129:1555-62.
  13. Altaş B, Kuloğlu Z. PEMlu çocuğa yaklaşım. Türkiye Çocuk Hast Derg 2011;5:54-64.
  14. Gündoğdu H. PEM. İç Hastalıkları Dergisi 2010;17:189-202.
  15. de Souza Menezes F, Leite HP, Koch Nogueira PC. Malnutrition as an independent predictor of clinical outcome in critically ill children. Nutrition 2012;28:267-70.

Telif hakkı ve lisans

Nasıl atıf yapılır

1.
Akyıldız BN, Vatansever Z. Kritik Hasta Çocukta Protein Enerji Malnütrisyonunun Mortalite ve Morbidite Üzerine Etkisi. Turk J Pediatr Dis [Internet]. 2018 Apr. 1 [cited 2025 May 25];12(1):26-30. Available from: https://turkjpediatrdis.org/article/view/538