Öz
Amaç: Kabızlık sorunu yaşayan çocukların ve annelerinin sosyo-demografik özelliklerini, annelerin kabızlık hakkındaki gözlemlerini ve çözüm konusundaki tutumlarını belirlemektir.
Gereç ve Yöntemler: Çalışma Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği’ne 1 Nisan 2011- 30 Nisan 2013 tarihleri arasında, kabızlık yakınması ile başvuran 12-72 ay yaş aralığında çocuğu olan 120 anne ile yapıldı. Tanımlayıcı nitelikte gerçekleştirilen çalışmanın verileri yüz yüze anket formu uygulayarak elde edildi. Veriler; sayı, yüzde ve Ki-Kare analizleriyle değerlendirildi.
Bulgular: Çalışmaya katılan çocukların %59.1’i 37-72 ay grubunda, %51.6’sı kızdı. Olguların %82.5’i ek beslenmeye altı aydan önce başlamıştı. Annelerin %61.6’sı kabızlığa eşlik eden yakınma olarak karın ağrısı, %49.1’i ağrılı dışkılama tarif etti. Ailelerinde kabızlık öyküsü olduğunu ifade eden annelerin sıklığı %61.6’di. Annelerin %67.5’i çocuklarının “sulu yemek yemediklerinden”, %19.1’i “tuvalette oturmayı istemediklerinden”, %8.3’ü “okul tuvaletine alışamadığından” dolayı kabız olduğunu düşünmekteydi. Annelerin %78.3’ü tuvalet eğitimini çocuklarına 24-36 aylıkken kazandırmaya çabaladıklarını ifade etti. Kabızlık sorununun çözümünde 12-36 ay arasında çocuğu olan annelerin %47.3’ü “kabızlık fitili”, 36-72 ay arasında çocuğu olan annelerin %49.2’si “kabızlık şurubu” kullandıklarını ifade etti.
Sonuç: Erken ek gıdaya başlama, beslenmenin niteliği, tuvalet eğitimini kazandırma yaşı, aile bireylerinde kabızlık yakınmasının olması kabızlık için risk faktörleri olarak sıralanabilir. Karın ağrısı ve sert- ağrılı dışkılama en sık görülen yakınmalardır. Ağrılı dışkılama nedeniyle tuvalete gitmeyi reddetme kabızlık döneminde sık görülen huy değişikliğidir. Kabızlık sorununun çözümünde anneler “kabızlık fitili” ve/veya” “kabızlık şurubu” kullanmaktadır. Beslenme, tuvalet eğitimi ve kabızlığın tedavisi hakkında annelerin bilgilendirilmesi sorunun çözümünü kolaylaştıracaktır.
Anahtar Kelimeler: Anne, Bilgi, Çocuk, Davranış, Kabızlık
Referanslar
- Voskuijl WP, van Ginkel R, Benninga MA, Hart GA, Taminiau JA, Boeckxstaens GE. New insight into rectal function in pediatric defecation disorders: Disturbed rectal compliance is an essential mechanism in pediatric constipation. J Pediatr 2006;48:62-7.
- Kocaay P, Egritas O, Dalgıc B. Normal defecationpattern, frequency of constipation and factors relatedt oconstipation in Turkish children 0-6 years old. Turk J Gastroenterol 2011;22:369-75.
- Van den Berg MM, Benninga MA, Di Lorenzo C. Childhood consti- pation: A systematic review. Am J Gastroenterol 2006;101:2401-9.
- Biggs WS, Dery WH. Evaluation and treatment of constipation in infants and children. Am Fam Physician 2006;73:469-77.
- Borowitz SM, Cox DJ, Tam A, Ritterband LM, Sutphen JL, Penberthy JK. Precipitants of constipation during early childhood. J Am Board Fam Pract 2003;16:213-8.
- İnan M, Aydıner CY, Tokuç B, Aksu B, Ayvaz S, Ayhan S, et al. Factors associated with childhood constipation. J Paediatr Child Health 2007;43:700-6.
- Shekhar C, Monaghan PJ, Morris J, Issa B, Whorwell PJ, Keevil B, et al. Rome III functional constipation and irritable bowel syndrome with constipation are similar disorders within a spectrum of sensi- tization, regulated by serotonin. Gastroenterology 2013;145:749– 57.
- Özen H. Çocuklarda kabızlık ve dışkı kaçırma. Hacettepe Tıp Dergisi 2004; 35:135-42.
- Gomes RC, Maranhao HS, Pedrosa Lde F, Morais MB. Fiber and nutrients in constipated children. Gastroenterol 2003; 40:181-7.
- Ahmad T, Banez GA, Steffen RM, et al. Defecation anxiety in children with functional constipation. Am J Gastroenterol 2003; 98:267- 8.
