Öz

Fototoksik dermatit fotosensitif ajanın sistemik alımından sonra güneş gören yerlerde gelişen reaksiyondur. Oral alınan ilaçlarla oluşan fototoksik reaksiyonlar güneş yanığına benzer. Reaksiyon ilacın kesilmesinden sonra hiperpigmentasyon bırakarak geriler. Fotoonikoliz ve psödoporfirya ilaca bağlı fototoksisitenin nadir görülen sonuçlarıdır. Fototoksik reaksiyon ve fotoonikolizden en çok sorumlu olan ilaçlar tetrasiklin grubu (özellikle doksisiklin, demeklosiklin), nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar (propionik asit türevleri) ve florokinolonlardır. Doksisiklin tetrasiklin grubundan bir antibiyotik olup akne vulgaris hastalarında sıklıkla tercih edilir. Bu yazıda, brusella nedeniyle rifampisin ve doksisiklin kullanan ve fototoksik dermatit gelişen 12 yaşında bayan hasta sunulmuştur. Olgunun tüm el tırnak distallerinde kahverengi renk değişikliği mevcuttu. Dermatolojik muayenede yüz orta hatta özellikle burun üzerinde ve yanaklarda soluk eritemli sınırları düzensiz ve belirsiz bazı yerlerde yapışık kurutların olduğu yama mevcuttu. Ayrıca tüm el tırnak distallerinde kahverengi pigmentasyon mevcuttu. Hastanın yapılan biyopsisi fototoksik dermatit olarak değerlendirildi. Tırnaklardaki renk değişikliği fotoonikoliz olarak kabul edildi. Doksisikline bağlı hem fototoksik reaksiyon hem de fotoonikoliz gelişmesi nadir olduğu için olguyu sunmayı uygun bulduk.

Anahtar Kelimeler: Doksisiklin, Fotoonikoliz, Fototoksik dermatit, Fotosensitivite

Referanslar

  1. French LE, Prins C. Phototoxicity. Callen PJ, Horn TD, Mancini AJ, Salasche SJ, Schaffer JV, Schwarz T, Stingle G, Stone MS (eds). Dermatology. 2 nd ed. Spain:Mosby Elsevier, 2008:306-7.
  2. Stein KR, Scheinfeld NS. Drug-induced photoallergic and phototoxic reactions Expert Opin Drug Saf 2007;6:431-43.
  3. Rabar D, Combemale P, Peyron F. Doxycycline-induced photo- onycholysis. J Travel Med 2004;11:386-7.
  4. Layton AM, Cunliffe WJ. Phototoxic eruptions due to doxycycline—a dose related phenomenon. Clin Exp Dermatol 1993;18:425-42.
  5. Yong CK, Prendiville J, Peacock DL, Wong LT, Davidson AG. An unusual presentation of doxycycline-induced photosensitivity. Pediatrics 2000;106:13.
  6. Bonnetblanc JM. Doxycycline. Ann Dermatol Venereol 2002; 129:874-82.
  7. Smith EL, al Raddadi A, al Ghamdi F, Kutbi S. Tetracycline phototoxicity. Br J Dermatol 1995;132:316-7.
  8. Kutlubay Z, Sevim A, Engin B, Tüzün Y. Photodermatoses, including phototoxic and photoallergic reactions (internal and external). Clin Dermatol 2014;32:73-9.
  9. Ozkol HU, Calka O, Karadag A, Akdeniz N, Bilgili S, Behcet L. Nine case series with phototoxic dermatitis related to Chenopodium album. Hum Exp Toxicol 2012;31:964–8.

Telif hakkı ve lisans

Nasıl atıf yapılır

1.
Özkol HU, Çalka Ö, Bulut G. Doksisikline Bağlı Fototoksik Dermatit ve Fotoonikoliz Gelişen Bir Çocuk Olgu Sunumu. Turk J Pediatr Dis [Internet]. 2014 Jun. 1 [cited 2025 May 24];8(3):162-4. Available from: https://turkjpediatrdis.org/article/view/287