Öz
Amaç: Steroid fobisi günlük pratikte tedaviye uyumu olumsuz yönde etkileyebilen önemli bir faktördür. Ülkemizde yapılmış, genel popülasyon ve sağlık çalışanlarının bu konudaki tutumlarını inceleyen bir çalışma bulunmamaktadır. Bizim amacımız ebeveynlerin kortikosteroid içeren topikal ilaçlar hakkındaki bilgi ve endişe düzeylerini ve bunun tedaviye etkilerini incelemektir.
Gereç ve Yöntemler: Çocuk sağlığı ve hastalıkları polikliniğine çeşitli sebeplerle başvuran hasta yakınları ve hastanemiz sağlık çalışanlarından oluşan toplam 300 kişiye konuyla ilgili anket uygulanmıştır. Ankette ebeveynlerin çocuklarına daha önceden kortizon içeren bir krem kullanıp kullanmadıkları, bu konu ile ilgili endişelerinin olup olmadığı ve bu ilacın ciltten uygulanması durumunda hangi yan etkileri yapabileceğine dair bilgi düzeyleri ile ilgili sorular yer almıştır.
Bulgular: Hasta yakını grubunda steroid kullanımı ile ilgili endişe % 20.5 (n=41), sağlık çalışanı grubunda % 54 (n=54) bulunmuştur. Hasta yakını grubunun % 40’ı tedaviyi endişesi nedeniyle hiç uygulamamış, % 24’ü tedaviyi erken bırakmıştır. Steroidler hakkındaki endişesi olanlara bunun sebebinin sorulduğu açık uçlu soruya yanıt olarak hasta grubunun % 79’u yan etkileri olabileceğini, % 8.32’si hormon bozukluğuna, % 4.16’sı diyabete, % 4.16’sı kilo artışına, % 4.16’sı da ciltte lekelenmeye yol açabileceğini düşündüklerini belirtmişlerdir.
Sonuç: Eğitim seviyesi arttıkça, sağlık çalışanı bile olsa ebeveynlerde yersiz bir steroid fobisinin bulunduğu ve bunun tedavi sürecini olumsuz etkilediğini saptadık. Hekimlerin bu durumu göz önünde bulundurarak tedaviye başlamadan önce ebeveynlere tedavi hakkında yeterli bilgilendirmeyi yapmalarının tedavi sonuçlarını olumlu etkileyeceğini düşünmekteyiz.
Anahtar Kelimeler: Fobi, Kortikosteroid, Steroid, Topikal
Referanslar
- Morleya KW, Dinulosb JG. Update on topical glucocorticoid use in children. Curr Opin Pediatr 2012;24:121-8.
- Fraser R, Gower D, Honour J, et al. Analysis of corticosteroids. In: Makin H and Gower D (eds). Steroid analysis. 2nd ed. New York: Springer, 2010: 329-455.
- Nieman L. Consequences of systemic absorption of topical glucocorticoids. J Am Acad Dermatol 2011;65:250–2.
- Tempark T, Phatarakijnirund V, Chatproedprai S, Watcharasindhu S, Supornsilchai V, Wananukul S. Exogenous Cushing’s syndrome due to topical corticosteroid application: Case report and review of literature. Endocrine 2010;38:328–34.
- Hepburn D, Yohn J, Weston W. Topical steroid treatment in infants, children and adolescents. Adv Dermatol 1994;9:225–54.
- Fischer G. Compliance problems in paediatric atopic eczema. Australas J Dermatol 1996;37:10-13.
- David TJ. Steroid scare. Arch Dis Child 1987;62:876–8.
- Patterson R, Walker CL, Greenberger PA, Sheridan EP.
- Prednisone- phobia. Allergy Proc 1989;10:423–8.
- Kojima R, Fujiwara T, Matsuda A, Narita M, Matsubara O, Nonoyama S, et al. Factors associated with steroid phobia in caregivers of children with atopic dermatitis. Pediatr Dermatol 2013;30:29-35.
- Hon KL, Kam WY, Leung TF, Lam MC, Wong KY, Lee KC, et al. Steroid fears in children with eczema. Acta Paediatr 2006;95: 1451–55.
- Charman CR, Morris AD, Williams HC. Topical corticosteroid phobia in patients with atopic eczema. Br J Dermatol 2000;142: 931–6.
- Aubert-Wastiaux H, Moret L, Le Rhun A, Fontenoy AM, Nguyen JM, Leux C, et al. Topical corticosteroid phobia in atopic dermatitis: A study of its nature, origins and frequency. Br J Dermatol 2011; 165:808-14.
- Bewley A. Expert consensus: Time for a change in the way we advise our patients to use topical corticosteroids. Br J Dermatol 2008;158:917–20.
- Beattie PE, Lewis-Jones MS. Parental knowledge of topical therapies in the treatment of childhood atopic dermatitis. Clin Exp Dermatol 2003;28:549–53.
