Öz

Giriş-

Amaç: Ailevi Akdeniz ateşi (AAA), tekrarlayan ateş ve poliserozit atakları ile kendini gösteren otozomal resesif geçişli, periyodik enflamatuvar bir hastalıktır. Ataklar dışındaki dönemde AAA’lı hastalar klinik olarak tamamen normale dönseler bile, ataksız dönemlerde de subklinik enflamasyonun devam ettiği gösterilmiştir. Bu çalışmada, AAA’lı çocuklarda AAA hastalığının kemik metabolizmasına olan etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya AAA tanısı ile takip edilen ve düzenli kolşisin tedavisi alan ataksız dönemdeki 35 puberte öncesi hasta ile yaş ve cinsiyeti benzer 30 sağlıklı çocuk kontrol grubu olarak alındı. Çalışma grubundaki tüm olguların fizik muayenesi yapılarak, hastalıkları ile bilgileri kaydedildi. Hastaların biyokimyasal tetkikleri, kemik döngüsü parametreleri, kemik yaşı ve lumbar 1-4 kemik mineral dansitesileri (KMD) değerlendirildi.

Bulgular: Çalışma ve kontrol grubu arasında boy, kilo, kemik yaşı ve KMD açısından anlamlı bir farklılık yoktu (p>0,05). Olguların değerlendirilmesinde 25-OH D vitamini düzeyi ile kemik mineral içeriği arasında pozitif korelasyon tesbit edildi. AAA’lı olguların 5’inde (%14) kemik yaşının kronolojik yaşa göre geri olduğu ve ayrıca 2’sinde (%5) KMD Z skorunun -2’nin altında olduğu görüldü.

Sonuçlar: Düzenli kolşisin tedavisi altındaki AAA’lı çocuklarda KMD ve kemik döngüsü parametrelerinin benzer olduğu saptandı. Bazı hastalarda görülen kemik yaşı geriliği ve KMD düşüklüğü, subklinik enflamasyona ikincil etkilenme olduğunu düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler: Ailevi Akdeniz ateşi, kolşisin, kemik metabolizması

Referanslar

  1. Abraham G. Hereditary Periodic Fever Syndromes. In: Kliegman RM, Behrman RE, Jenson HB, Stanton BF (eds): 18th edition. Nel- son Textbook of Pediatrics, WB Saunders Co, Phiadelphia; 2007; pp.1029-34.
  2. Livneh A, Langevitz P, Zemer D, Padeh S, Migdal A, Sohar E, et al. The changing face of familial Mediterranean fever. Semin Art- hritis Rheum 1996;26(3):612-27.
  3. Kıraz S, Ertenli I, Arici M, Calgüneri M, Haznedaroglu I, Ce- lik I, et al. Effects of colchicine on inflammatory cytokines and selectins in familial Mediterrenean fever. Clin Exp Rheumatol 1998;16(6):721-4.
  4. Duzova A, Bakkaloglu A, Besbas N, Topaloglu R, Ozen S, Ozal- tin F, et al. Role of A- SAA in monitoring subclinical inflammation and in colchicine dosage in familial Mediterrenean fever. Clin Exp Rheumatol 2003;21(4):509-14.
  5. Lachmann HJ, Sengul B, Yavuzşen TU, Booth DR, Booth SE, Bybee A, et al. Clinical and subclinical inflammation in patients with familial Mediteranean fever and in heterozygous carriers of MEFV mutations. Rheumatology(Oxford) 2006;45(45):746-50.
  6. Tunca M, Kirkali G, Soytürk M, Akar S, Pepys MB, Hawkins PN. Acute phase response and evolution of familial Mediterrenen fever. Lancet 1999;353(9162):1415.
  7. Abrams SA, Q’Brien KO. Calcium and bone mineral metabolism in children with chronic illnesses. Annu Rev Nutr 2004;24:13-32.
  8. Skerry TM. The effects of the inflammatory response on bone growth. Eur J Clin Nutr 1994;48 Suppl 1:190-7.
  9. Duzova A, Ozaltın F, Ozon A, Besbas N, Topaloglu R, Ozen S, et al. Bone mineral density in children with familial Mediterranean fever. Clin Rheumatol 2004;23(3):230-4.
  10. Suyani E, Ozturk MA, Deger SM, Demirag MD, Goker B, Haz- nedaroglu S. Decreased bone mineral density in adult famili- al Mediterrenean fever patients: a pilot study. Clin Rheumatol 2008;27(9):1171-5.
  11. Emine Gök. Ailevi Akdeniz Ateşi tanısı ile izlenen prepubertal ço- cuklarda kemik mineral içeriğinin değerlendirilmesi. Göztepe Eği- tim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Servisi, Uzmanlık tezi. İstanbul, 2006.
  12. Yildirim K, Karatay S, Cetinkaya R, Uzkeser H, Erdal A, Capoglu I, et al. Bone mineral density in patients with familial Mediterrane- an fever. Rheumatol Int 2010;30(3):305-8.
  13. Berkdemir Siverekli N, Sahin O, Senel S, Hayta E, Kaptanoglu E, et al. Bone mineral density in familial Mediterranean fever. Rheu- matol Int 2011 Jul 8. [Epub ahead of print].
  14. Bachrach LK. Osteoporosis and measurement of bone mass in children and adolesecents. Endocrinol Metab Clin North Am 2005;34(3):521-35.
  15. Özkan B, Döneray H. Çocuklarda Osteoporoz. Turkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2006;2(10):32-9.
  16. Mora S, Pitukcheewanont P, Kaufman FR, Nelson JC, Gilsanz V. Biochemical markers of bone turnover and the volume and the den- sity of bone in children at different stages of sexual development. J Bone Miner Res 1999;14(10):1664–71.
  17. Cranney A, Weiler HA, O’Donnell S, Puil L. Summary of evidence- based review on vitamin D efficacy and safety in relation to bone health. Am J Clin Nutr 2008;88(2):513-19.
  18. Cashman KD, Hill TR, Cotter AA, Boreham CA, Dubitzky W, Murray L, et al. Low vitamin D status adversely affects bone health parameters in adolescents. Am J Clin Nutr 2008;87(4):1039-44.
  19. Erten S, Altunoğlu A, Ceylan GG, Maraş Y, Koca C, Yüksel A. Low plasma vitamin D levels in patients with familial Mediterra- nean fever. Rheumatol Int. 2011 Dec 23 [Epub ahead of print].
  20. Savgan-Gürol E, Kasapçopur O, Hatemi S, Ercan O, Caliskan S, Sever L, et al. Growth and IGF-1 levels of children with familial Mediterranean fever on colchicine treatment. Clin Exp Rheumatol 2001;19(5 Suppl 24):72-5.
  21. Greulich, Pyle–The radiologic atlas of skeletal maturation of hand and wrist. Stanford: Stanford university Press, 2nd edition, 1959.

Telif hakkı ve lisans

Nasıl atıf yapılır

1.
Koşan C, Sepetçigil O, Çayır A, Kaya A, Özkan B. Ailevi Akdeniz Ateşi Olan Çocuklarda Kemik Metabolizmasının Değerlendirilmesi. Turk J Pediatr Dis [Internet]. 2012 Jun. 1 [cited 2025 May 24];6(3):139-45. Available from: https://turkjpediatrdis.org/article/view/187