Öz
Giriş: Çocuk endokrinolojisi polikliniklerine başvuran çocukların tanısal dağılımı ve klinik özellikleri, hizmet verilen bölgenin sosyoekonomik yapısına göre farklılıklar gösterebilmektedir. Hasta profillerinin saptanması, hizmet verimliliğinin artırılması ve bölgesel eğitim faaliyetlerinin planlanmasında yol gösterici olacaktır. Bu çalışma ile hastanemiz çocuk endokrinolojisi kliniğine başvuran çocukların klinik özelliklerinin araştırılması amaçlanmıştır.Hastalar ve yöntem: Bu çalışmada, 01 Nisan – 30 Haziran 2010 tarihleri arasında hastanemiz çocuk endokrinolojisi polikliniğine ilk kez başvuran 480 çocuk yer aldı. Olguların başvuru nedenleri, yönlendiren birimler, başvuru ve muayene arasında geçen zaman, ebeveynlerin sosyodemografik özellikleri ve çocuk endokrinolojisi konusunda bilgi kaynakları standart anket formları kullanılarak değerlendirildi. Hastaların altı aylık izlemi sonucunda aldıkları tanılar kaydedildi.
Bulgular: Başvuruların 218’i (%45.4) erkek, 262’si (%54.6) kız ve ortalama yaşlarının 8,4±4,8 yıl (0–24 yıl) olduğu saptandı. En sık başvuru nedeninin boy kısalığı (%19.6), kilo fazlalığı (%18.8), erken ergenlik kaygısı (%18.8) ve tiroid hastalığı şüphesi (%16.6) olduğu gözlendi. Olguların endokrin hastalık kuşkusu nedeniyle polikliniğimize %89.1 oranında bir sağlık personeli, sıklıkla da bir çocuk hekimi (%74.6) tarafından yönlendirildiği öğrenildi. Başvuruların % 22.9’unda endokrin sorun saptanmadı. Endokrin patolojisi olan hastaların sırası ile 95’i (%25.7) obezite, 71’i (%19.2) büyüme geriliği ve boy kısalığı, 70’i (%18.9) puberte bozuklukları, 47’si (%12.7) tiroid bezi hastalığı ve 24’ü (%6.5) kemik metabolizma bozukluğu tanısı aldığı saptandı.
Sonuç: Boy kısalığı, kilo fazlalığı, erken ergenlik kaygısı ve tiroid hastalığı şüphesi çocuk endokrinolojisi polikliniğine başvuruların yaklaşık dörtte üçünü oluşturmaktadır. Bu çalışmada başvuran olguların yaklaşık beşte birinde herhangi bir endokrin bozukluğun olmadığı, en sık başvuru nedeninin boy kısalığı, en sık saptanan endokrin hastalığın ise obezite olduğu görüldü.
Anahtar Kelimeler: Çocuk, endokrinoloji, obezite, boy kısalığı, puberte bozuklukları
Referanslar
- Fisher DA. A short history of pediatric endocrinology in north america. Pediatr Res 2004;55(4):716–26.
- http://www.cocukendokrindiyabet.org/ siteye giriş tarihi: 20.12.2010
- Alemzadeh R, Rising R, Liftshitz F. Obesitiy in Children. In: Lift- shitz F (ed). Pediatric Endocrinology. 5th ed. New York: Informa Healthcare USA, 2007:1–36.
- Sperling MA, Weinzimer SA, Tamborlane WV. Diabetes Mellitus. In: Sperling MA (ed). Pediatric Endocrinology. Philadelphia: Sa- unders Elsevier, 2008:374–421.
- Çakmakoğlu B, Özgener N, Ünal Aslan B, Günay T. Narlıdere İl- çesindeki İlkokul Birinci Sınıf Çocukların Büyümelerinin Değer- lendirilmesi. Ege Tıp Dergisi 1999;38(2): 149–52.
- Özyurt BC, Dinç G, Eser E, . Manisa’da Okul Çağı Çocuklarının Büyüme Gelişme Durumlarının Saptanması. IX. Ulusal Halk Sağ- lığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı; Ankara, 2-6 Kasım 2004; 40.
- Günay Ü, Sapan N, Carıllı O. Bursa Bölgesindeki 6-12 Yaş Gru- bundaki Çocuklarda Anemi Sıklığının ve Beslenme Bozukluğu ile Anemi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1989;2:321-9.
- Ece A, Ceylan A, Gürkan F, Dikici B, Bilici M, Davutoğlu M, ve ark. Diyarbakır ve çevresi Okul Çocuklarında Boy Kısalığı, Düşük Ağırlık ve Obezite Sıklığı. Van Tıp Dergisi 2004;11(4):128-36.
- Dündar Y, Evliyaoğlu O, Hatun Ş. Okul çocuklarında boy kısalığı ve obezite: İhmal edilen bir sorun. Türkiye Klinikleri Pediatri Der- gisi 2000;9(1):19-22.
- Erling A, Wiklund I, Albertsson-Wikland K. Prepubertal children with short stature have a different perception of their well-being and stature than their parents. Qual Life Res 1994;3(6):425-9.
- Dündar B, Erdoğan E, Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derneği Yönetim ve Üyeleri. Dernek Web Sitesi İstatistikleri Yardımı ile Türk Toplumunun Çocuk Endokrinolojisi Konularına İlgisinin Değerlendirilmesi. XIII. Pediatrik Endokrin ve Diyabet Kongresi Bildiri Özet Kitabı; Antalya, 17–21 Kasım 2009; SS-15.
- Şükür M, Baş F, Darendeliler F ve ark. Pediatrik endokrinoloji po- likliniğine müracaat eden hastaların etiyolojik dağılımı: pilot çalış- ma. Pediatrik Endokrinoloji Kongresi Bildiri Özet Kitabı; Konya, 14-17 Eylül 2006; 140.
- Şen Y, Bozdağ Ş. Pediatrik Endokrinoloji Ünitesine Başvuran Has- taların Etiyolojik Dağılımı. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Der- gisi 2008;22(2): 53-8.
- Cinaz P, Bideci A. Obezite. İçinde: Günöz H, Öcal G, Yordam N, Kurtoğlu S (ed). Pediatrik Endokrinoloji. 1. Basım, Pediatrik En- dokrinoloji ve Oksoloji Derneği Yayınları 1, Kalkan Matbaacılık, 2003:487–505.
- Kanbur NO, Derman O, Kinik E. Prevalence of obesity in adoles- cents and the impact of sexual maturation stage on body mass index in obese adolescents. Int J Adolesc Med Health 2002;14(1):61-5.
- Uçkun-Kitapçi A, Teziç T, Firat S, Sipahi T, Barrier R, Edwards LJ, et al. Obezity and type 2 diabetes mellitus: a population-based study of adolescents. J Pediatr Endocrinol Metab 2004;17(12):1633-40.
- Oner N, Vatansever U, Sari A, Ekuklu E, Güzel A, Karasalihoğlu S, et al. Prevalence of underweight, overweight and obesity in Tur- kish adolescents. Swiss Med Wkly 2004;134(35-36):529-33.
- Walvoord EC. The timing of puberty: is it changing? Does it mat- ter? J Adolesc Health 2010;47(5):433-39.
- Öcal G. Erken Puberte. İçinde: Günöz H, Öcal G, Yordam N, Kurtoğlu S (ed). Pediatrik Endokrinoloji. 1. Basım, Pediatrik En- dokrinoloji ve Oksoloji Derneği Yayınları 1, Kalkan Matbaacılık, 2003:155-88.
- http://www.tuik.gov.tr
- Cengiz SA. İnternet ve Etik: Örnek Uygulama Alanı Olarak Sağlık