Abstract


Amaç: Antibiyotiklerin uygun olmayan kullanımları birçok soruna sebep olabilmektedir. Antibiyotiklerin fazla kullanılmasının nedenlerinden birisi de anne babaların talepleri ve daha önceki deneyimlerine bağlı olarak antibiyotik kullanma istekleridir. Anne babaların çocukları için antibiyotik kullanma durumları; sosyoekonomik durumlarına, eğitim düzeylerine, daha önceki hastalık deneyimlerine ve antibiyotiklerle ilgili bilgi durumlarına göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu çalışmada çocuk polikliniğine başvuran hastaların anne babalarının antibiyotik kullanımı ile ilgili bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 

Gereç ve Yöntemler: Çalışma 200 çocuğun ebeveyni ile yüz yüze görüşülerek gerçekleştirildi. Ailelerden sosyodemografik özellikleri ve antibiyotik kullanımı ile ilgili bilgi ve tutumları içeren 26 sorudan oluşan anketi cevaplamaları istendi. 

Bulgular: Çalışmamıza katılan 200 ebeveynin %78’i anne iken, %22’si babaydı. Katılımcıların 119’u (%59.5) çocuğu hastalandığında doktora götürürken, 81’i (%40.5) öncelikle kendileri ilaç (antibiyotik, ateş düşürücü, öksürük şurubu) başladıklarını belirtmiştir. Annelerde doktora gitmeden ilaç başlama oranı (%42.9) babalara göre (%31.8) daha yüksek saptandı. Eğitim süresi >8 yıl olanlarda doktora gitmeden ilaç başlama oranı eğitim süresi ≤8 yıl olanlara göre istatistiksel olarak anlamlı düşük saptandı (p=0.07). Katılımcıların %4.5’i doktor önerisi dışında antibiyotik kullanırken, %95.5’i evde yedek antibiyotik bulundurmuyordu. 

Sonuç: Katılımcı grubunun doktor önerisi dışında antibiyotik kullanma oranının ve evde yedek antibiyotik bulundurma oranının düşük olması önemli bir olumluluktur. 

Keywords: Antibiyotik, Çocuk, Davranış

References

  1. 1. Graft-Aikins A, Chalker J, Lee D, Miralles M. Interventions and
  2. strategies to improve the use of antimicrobials in developing
  3. countries: A review. Management Sciences for Health. Arlington:
  4. VA, World Health Organization, 2001.
  5. 2. Mora Y, Avila-Agtiero M, Umafia M, Jimenez A, Paris M, Faingezicht
  6. I. Epidemiologic observations of the judicious use of antibiotics in a
  7. pediatric teaching hospital. Int J Infect Dis 2002;6:74–7.
  8. 3. Alumran A, Hou XY, Hurst C. Assessing the overuse of antibiotics
  9. in children in Saudi Arabia: Validation of the Parental Perception
  10. on Antibiotics Scale (PAPA scale). Health Qual Life Outcomes
  11. 2013;11:39.
  12. 4. Harnden A, Perera R, Brueggemann AB, Mayon-White R, Crook
  13. DW, Thomson A, et al. Respiratory infections for which general
  14. practitioners consider prescribing an antibiotic: A prospective
  15. study. Arch Dis Child 2007;92:594–7.
  16. 5. Shlomo V, Adi R, Eliezer K. The knowledge and expectations of
  17. parents about the role of antibiotic treatment in upper respiratory
  18. tract infection-a survey among parents attending the primary
  19. physician with their sick child. BMC Fam Pract 2003;4:20.
  20. 6. Zyoud SH, Abu Taha A, Araj KF, Abahri IA, Sawalha AF, Sweileh
  21. WM, et al. Parental knowledge, attitudes and practices regarding
  22. antibiotic use for acute upper respiratory tract infections in children:
  23. A cross-sectional study in Palestine. BMC Pediatr 2015;15:176.
  24. 7. Barden LS, Dowell SF, Schwartz B, Lackey C. Current attitudes
  25. regarding use of antimicrobial agents: Results from physician’s and
  26. parents’ focus group discussions. Clin Pediatr (Phila) 1998;37:665-
  27. 71.
  28. 8. Cantarero-Arévalo L, Hallas MP, Kaae S. Parental knowledge of
  29. antibiotic use in children with respiratory infections: A systematic
  30. review. Int J Pharm Pract 2017;25:31-49.
  31. 9. Widayati A, Suryawati S, de Crespigny C, Hiller JE. Self medication
  32. with antibiotics in Yogyakarta City Indonesia: A cross sectional
  33. population-basedsurvey. BMC Res Notes 2011;4:491.
  34. 10. Braun B, Fowles J. Characteristics and experiences of parents and
  35. adults who want antibiotics for cold symptoms. Arch Fam Med
  36. 2000;9:589-95.
  37. 11. Teng C, Leong K, Aljunid S, Cheah M. Antibiotic prescription in
  38. upper respiratory tract infections. Asia Pacific Family Medicine
  39. 2004; 3:38-45.
  40. 12. Kozyrskyj A, Dahl M, Chateau D, Mazowita G, Klassen T, Law
  41. B. Evidencebased prescribing of antibiotics foe children: Role of
  42. socioeconomic status and physician characteristics. CMAJ 2004;
  43. 171:139-45.
  44. 13. Bayram N, Günay İ, Apa H, Gülfidan G, Yamacı S, Kutlu A, v ark.
  45. Çocuklarda antibiyotik kullanımı ile ilgili ailelerin tutumlarını etkileyen
  46. faktörlerin değerlendirilmesi. Çocuk Enfeksiyon Dergisi 2013;7: 57-
  47. 60.
  48. 14. Braun BL, Fowles JB, Solberg L, Kind E, Healey M, Anderson R.
  49. Patient beliefs about the characteristics, causes, and care of the
  50. common cold: An update. J Fam Pract 2000;49:153-6.
  51. 15. Chan GC, Tang SF. Parental knowledge, attitudes and antibiotic
  52. use for acute upper respiratory tract infection in children attending
  53. a primary healthcare clinic in Malaysia. Singapore Med J
  54. 2006;47:266-70.
  55. 16. Al-Dossari K. Parental knowledge, attitude and practice on
  56. antibiotic use for upper respiratory tract infections in children.
  57. Majmaah J Health Sci 2013;1:39-51.
  58. 17. Panagakou SG, Spyridis N, Papaevangelou V, Theodoridou
  59. KM, Goutziana GP, Theodoridou MN, Syrogiannopoulos GA,
  60. Hadjichristodoulou CS. Antibiotic use for upper respiratory tract
  61. infections in children: A cross-sectional survey of knowledge,
  62. attitudes, and practices (KAP) of parents in Greece. BMC Pediatr
  63. 2011;11:60.
  64. 18. Rouusounides A, Papaevangelou V, Hadjipanayis A, Panagakou S,
  65. Theodoridou M, Syrogiannopoulos G, et al. Descriptive study on
  66. parents’ knowledge, attitudes and practices on antibiotic use and
  67. misuse in children with upper respiratory tract infections in Cyprus.
  68. Int J Environ Res Public Health 2011;8:3246–62.
  69. 19. Kenesarı CK, Özçakar N. Annelerin çocuklarında antibiyotik
  70. kullanımına ilişkin yaklaşımları: Kısa bilgilendirme ne kadar etkili?
  71. Türk Aile Hek Derg 2016;20:16-22.
  72. 20. González J, Orero A, Prieto J. Storage of antibiotics in Spanish
  73. households. Rev Esp Quimioter 2006;19:275-85.
  74. 21. Yapıcı G, Balıkçı S, Uğur Ö. Birinci basamak sağlık kuruluşuna
  75. başvuranların ilaç kullanımı konusundaki tutum ve davranışları.
  76. Dicle Tıp Dergisi 2011; 38: 458-65.
  77. 22. Dinç AB, Bireller ES, Şahin E, Ergen A, Çakmakoğlu B.
  78. Antibiyotiklerin akılcı kullanımının ebeveynler üzerinde araştırılması.
  79. Deneysel Tıp Dergisi 2016;12: 33-44.

Copyright and license

How to cite

1.
Güngör A. Çocuklarda Antibiyotik Kullanımı ile İlgili Ebeveynlerin Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Turk J Pediatr Dis [Internet]. 2019 May 24 [cited 2025 May 24];13(3):203-7. Available from: https://turkjpediatrdis.org/article/view/613